Soenan die genegeerd worden in de Ramadan

السلام عليكم ورحمة الله و بركاته

vertaling en bewerking van een lezing door Imaam al-Albani


Vraag: Kan de Sheikh enkele woorden over de gezegende maand Ramadan spreken, die ons tot voordeel kunnen strekken?


Sheikh al-Albani, moge Allaah hem genade schenken, zei:

In de Qor'aan zegt Allaah Ta'ala:

< O, jullie die geloven! Vasten is aan jullie voorgeschreven zoals het was voorgeschreven aan degenen voor jullie, opdat jullie mensen met Taqwah worden> (soerah al-Baqarah: 183)

In deze ayah vertelt Allaah ons dus, dat het vasten verplicht voor ons is gemaakt, zoals het verplicht was voor degenen voor ons. Dit is duidelijk. Maar waar ik over wil spreken - en waar weinig mensen aandacht aan schenken - is het laatste deel van de ayah:

<...opdat jullie mensen met Taqwah worden >

Vaak wanneer Allaah iets voorschrijft, vermeldt Hij alleen het bevel zonder de wijsheid erachter te noemen. Dit is omdat de wijsheid erachter over het algemeen is, dat Allaah met een voorschrift de mensen wil testen zodat duidelijk wordt wie degenen zijn die Hem gehoorzamen en wie de ongehoorzamen zijn.

Maar in deze ayah vermeldt Hij de reden voor het bevel om te vasten, door te zeggen:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

De wijsheid achter het vasten van de gelovigen is daarom niet alleen dat ze zich plezierige, (normaal gesproken ) toegestane en goede dingen ontzeggen, hoewel dit wel verplicht is voor de vastenden. Dit is niet het enige dat wordt bedoeld met het vasten. Allaah besluit Zijn bevel om te vasten met:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

Dit betekent: de wijsheid achter het vasten is dat de moslim zijn gehoorzaamheid aan Allaah laat toenemen in de maand van het vasten, en uiteindelijk gehoorzamer wordt dan hij tevoren was.

De Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) benadrukte dit door te zeggen:

" Als iemand slechte woorden en daden niet achterwege laat, dan heeft Allaah er geen behoefte aan dat hij zijn eten en drinken laat staan." (Boechari)

Dit betekent: Allaah wenst niet dat de vastende zich alleen onthoudt van eten en drinken. Hij moet zich ook onthouden van alles wat Allaah heeft verboden met betrekking tot zonden en daden van ongehoorzaamheid. En hiertoe behoren slechte woorden en daden.

Daarom benadrukte de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) de woorden:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

De geleerden hebben de zaken die het vasten verbreken in twee categorieën opgedeeld: materiele en immateriële zaken. Dus iedereen die vast moet bij zichzelf onderzoeken: onthoudt hij zich slechts van materiele dingen, of onthoudt hij zich ook van immateriële dingen? Ofwel: heeft hij zijn manieren en gedrag verbetert toen de Ramadan aanbrak? Als dit zo is, heeft hij voldaan aan de woorden van Allaah:

<... opdat jullie mensen met Taqwah worden>

Maar voor degene wiens vasten alleen bestaat uit het afzien van eten en drinken, en die doorgaat met slechte dingen doen zoals hij voorheen deed: dit is niet het vasten dat van hem verlangd wordt.

Daarom adviseren we onze broeders en herinneren we hen eraan, dat ze ook deze tweede categorie van immateriële zaken in acht nemen.

In aanvulling hierop wil ik de aandacht vestigen op enkele zaken die door de meerderheid van de moslims genegeerd worden, ook door degenen die kennis bezitten.

De Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) heeft gezegd:

"Mijn Oemmah zal op de goede weg zijn, zolang ze zich haast om het vasten te verbreken en de maaltijd voor zonsopkomst (soehoer) uitstelt."

Het eerste gedeelte - je haasten om het vasten te verbreken - is volgens sommigen in tegenspraak met de volgende hadieth:

"Mijn Oemmah zal op de goede weg zijn, zolang ze zich haast om het magrib-gebed te verrichten."

We hebben hier dus twee bevelen om ons te haasten met iets: het vasten verbreken en salat-oel-magrib bidden. En sommigen denken dat dit niet tegelijkertijd mogelijk is.

Maar het voldoen aan beide bevelen is een eenvoudige zaak, wanneer we kijken naar het voorbeeld dat de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) ons gaf. Hij verbrak zijn vasten met drie dadels, en bad vervolgens salat-oel-magrib. Daarna, als hij vond dat hij het nog nodig had, at hij een avondmaal.

Maar vandaag de dag zien we twee kwalijke situaties:

Ten eerste stellen we de adhaan voor salat-oel-magrib (en het sein dat we het vasten kunnen verbreken) uit. Na dit uitstel komt het volgende uitstel, namelijk dat we gaan zitten voor een uitgebreide maaltijd - behalve enkelen die ernaar verlangen het magrib-gebed in de moskee te verrichten. Maar de meerderheid van de mensen wacht tot ze de adhaan horen (die dus vaak te laat is) en beginnen dan aan een diner, in plaats van alleen het vasten te verbreken.

Dus de adhaan - en niet alleen hier in Jordanie, maar in de meeste landen weet ik uit onderzoek - wordt te laat gegeven. De reden hiervoor is dat we ons niet meer baseren op de islamitische regels, maar afhankelijk zijn geworden van astronomische berekeningen, van tabellen met gebedstijden.

Maar de astronomische berekeningen waarop de tabellen gebaseerd zijn, gaan uit van de aarde als egaal oppervlak, zonder hoogteverschillen. Een en dezelfde tijd voor zowel bergland als dalen is dus niet mogelijk, elk stuk van het land heeft zijn eigen tijd. Dus wanneer iemand met zijn eigen ogen de zon onder ziet gaan, dan is dat de tijd voor het vastenbreken en salat-oel-magrib. En dan moet hij dus het vasten breken, volgens het bevel:

"Mijn Oemmah zal op de goede weg zijn, zolang ze zich haast het vasten te verbreken."

In een andere hadieth, vermeld in Sahieh al-Boechari, zei de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam):

"Als de nacht verschijnt vanaf deze zijde", en hij wees naar het oosten, "en de dag vertrekt vanaf hier", en hij wees naar het westen, "en de zon gaat onder, dat is het vasten voor de vastende verbroken". (NB. voor ons is het resp. het westen en het oosten)

Wat betekent "dan is het vasten voor de vastende verbroken"? Het betekent dat voor hem het bevel is ingegaan om het vasten te verbreken. De Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) hield zich aan de regel om het vasten direct te verbreken, zelfs al was hij op dat moment op reis en bevond hij zich op zijn rijdier.

In de Sahieh van Boechari is vermeld, dat de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) eens aan een van zijn metgezellen vroeg de iftaar (iets om het vasten mee te breken) klaar te maken. Deze antwoordde: "O, Boodschapper van Allaah voor ons is het nog steeds dag." Betekenis: hoewel de zon ondergaat, is in het westen nog zonlicht te zien. De Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) reageerde niet op wat hij had gezegd, maar benadrukte nog eens de vraag om de iftaar klaar te maken. De verteller van de hadieth die zei: "We konden het daglicht voor ons zien toen we het vasten verbraken", zei: "Als een van ons op zijn kameel was geklommen, had hij de zon kunnen zien.

De zon ging onder, gezien vanaf de plaats waar ze zich bevonden, en de Boodschapper (sallallahoe aleihi wa sallam) vroeg een van de metgezellen de iftaar te maken. Waarom? Om zich te haasten het goede te doen: "Mijn Oemmah zal op de rechte weg zijn, zolang ze zich haasten het vasten te verbreken."

Een tweede punt waar ik de aandacht op wil vestigen, is een stukje uit de al genoemde hadieth: "... en ze de maaltijd voor zonsopkomst (soehoer) uitstelt." Hier wordt dus het tegengestelde gevraagd van bij de iftaar: de soehoer moet zo laat mogelijk gegeten worden. Maar veel mensen eten de soehoer wel een uur voor salat-oel-fajr, en dit is niet gepast. Het gaat tegen de soennah van de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) in. De metgezellen nuttigden deze maaltijd zo laat, dat ze nog aan het eten waren wanneer de adhaan klonk.

Allaah besluit de ayaat over het vasten met de woorden:



Hier sluit de uitspraak van de profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) bij aan:

"Als een van jullie de oproep voor het gebed hoort en de kom bevindt zich nog in zijn hand, laat hem dan de kom niet neerzetten voordat zijn behoefte is gestild."

Hij moet dus in dit geval niet denken dat hij vanwege de adhaan zijn kom niet verder leeg mag drinken of eten, als hij nog behoefte aan eten of drinken heeft. Meer dan wat in de kom zit, mag hij echter niet meer nemen. En wanneer hij al genoeg heeft gehad, betekent de adhaan wel dat hij niet meer mag eten of drinken.

Wat hier wordt bedoeld met de adhaan is de tweede adhaan, die voor salat-oel-fajr. In de Ramadan worden er 's ochtends namelijk twee adhaans gegeven: een ongeveer 20 minuten voor fajr om de mensen die slapen of bidden te waarschuwen dat ze nog wat moeten eten, en een op de tijd van salat-oel-fajr. De tijd van de eerste adhaan staat op de gebedskalenders vaak vermeld als "imsak".

Ook uit de Qor'aan blijkt, dat de tweede adhaan, die voor fajr, bedoeld wordt:



Een hadieth uit Boechari en Muslim, overgeleverd door 'Abdullah ibn 'Omar al-Khattab -RadiaAllaahoe 3anhoema-, vermeldt dat de Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) zei:

"Laat de adhaan van Bilaal (de eerste adhaan) jullie niet in de war brengen, want hij doet de adhaan om de mensen die slapen te wekken zodat degenen die dat willen een maaltijd voor zonsopkomst kunnen nemen. Dus eet en drinkt totdat Ibn Umm Maktum de adhaan roept."

Ibn Umm Maktum was een blinde man, en hij riep altijd de tweede adhaan om. Hoe deed hij dat, terwijl hij blind was? Hij klom op het dak van de moskee, en zelf kon hij de zonsopkomst niet zien, maar hij wachtte totdat een voorbijganger de zonsopkomst zag. Dus als iemand zag dat de schemering verscheen en zich langs de horizon verspreidde, zei deze tegen Ibn Umm Maktum: het is ochtend, het is ochtend. En dan riep Ibn Umm Maktum de adhaan om.

Het valt hier op, dat de adhaan van Ibn Umm Maktum werd omgeroepen, nadat de zonsopkomst was gesignaleerd door mensen die op straat liepen. Dit wijst erop, dat enigszins soepel werd omgegaan met het tijdstip waarop het vasten inging.

Dus mensen die beweren dat wanneer je de adhaan hoort en nog eten in je mond hebt, je dit uit moet spugen, zijn te strikt en overschrijden de grenzen van de religie. En Allaah waarschuwt ons hiertegen:




En onze Profeet (sallallahoe aleihi wa sallam) heeft ons gezegd:
"Pas op voor het overschrijden van de grenzen (ghuluw) in de religie. Want degenen die voor jullie kwamen werden vernietigd door het overschrijden van de grenzen van hun religie."

Al7amdoeliLaahi Rabbie L-3alamien. Moge Allaah ons in staat maken om deze Soennan niet te negeren en ze in praktijk te brengen, Ameen.